Καινοτόμα Προγράμματα 2023-24 – 1o Πρότυπο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

«Τα παιδία ερευνά σε Ανατολή και Δύση, μοιράζεται και παίζει». Εκπαιδευτικοί: Τσαούση Ελισάβετ (ΠΕ11), Αυγερινού Δέσποινα (ΠΕ06). Οι μαθητές της Α΄ τάξης συνομιλούν με μέλη της οικογένειάς τους και συλλέγουν πληροφορίες για παλιά παραδοσιακά παιχνίδια, καταγράφοντας το όνομα των παιχνιδιών και σύντομη περιγραφή τους ηλεκτρονικά σε κοινό αρχείο στην αγγλική γλώσσα. Κατόπιν, συγκροτούν ομάδες βάσει κοινών καταγραφών και αναπτύσσουν εκτενέστερα κείμενα με περιγραφή και κανόνες των παιχνιδιών. Παράλληλα, γνωρίζουν τα παιχνίδια που έχουν καταγράψει παίζοντάς τα κατά τη διάρκεια του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής. Οι μαθητές/μαθήτριες του σχολείου μας συνεργάζονται με σχολείο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης της περιοχής. Παίζοντας τα παιδιά μπορούν να βρουν ομοιότητες και διαφορές με παιχνίδια που ήδη γνωρίζουν. Μπορεί επίσης να φανεί χρήσιμο σε τάξεις με παιδιά από διάφορες γωνιές του κόσμου και να οδηγήσει στη διερεύνηση παραλλαγών που τυχόν γνωρίζουν τα ίδια ή οι γονείς τους. Επιστέγασμα της διασχολικής συνεργασίας αποτελεί η διοργάνωση Φεστιβάλ Παραδοσιακών Παιχνιδιών σε Ανατολή και Δύση, τον Δεκέμβρη 2023.
«Σκάβοντας στα βάθη του χρόνου». Εκπαιδευτικοί: Μητσιάλη Αλεξάνδρα (ΠΕ02), Κυρατζή Δέσποινα (ΠΕ08), Μακαρώνα Ανατολή (ΠΕ02). Το πρόγραμμα χωρίζεται σε δυο μέρη. Το πρώτο θα εξελιχθεί από τον Οκτώβριο ως τον Ιανουάριο και το δεύτερο από τον Φεβρουάριο ως τον Απρίλιο. Περιλαμβάνει παρουσιάσεις-διαλέξεις για την τέχνη, τέσσερα εργαστήρια ανάταξης-αποκατάστασης σε κάθε μέρος, συνεργασία με την κυρία Ντίνα Τσολάκη, φιλόλογο, ανιψιά του Μ. Ανδρόνικου, που θα κάνει δυο επισκέψεις στο σχολείο (παρουσίαση των εκθεμάτων σε Αιγές Πέλλας/επιτραπέζια παιχνίδια για τα εκθέματα) και μια εκδήλωση ανοικτή στη σχολική κοινότητα και στην πόλη στο θέατρο της ΧΑΝΘ για τη ζωή και το έργο του, συνεργασία με το αρχαιολογικό μουσείο Θεσσαλονίκης και το γραφείο ξεναγήσεων «dot to dot».
«Λογοτεχνικές διαδρομές στην…ιστορία». Εκπαιδευτικοί: Μητσιάλη Αλεξάνδρα (ΠΕ02), Μακαρώνα Ανατολή (ΠΕ02), Ζέρβα Όλγα (ΠΕ79.01). Πρόκειται για πρόγραμμα που εκπονούν οι Σχολικές Βιβλιοθήκες του 1ου Πρότυπου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης και του 5ου Γυμνασίου Πτολεμαΐδας, σε συνεργασία με τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πτολεμαΐδας και τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πτολεμαΐδας με έναυσμα τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Άλκης Ζέη και της Ζωρζ Σαρρή. Το πρόγραμμα αφορά λογοτεχνικά βιβλία που εξελίσσονται σε δύο κρίσιμες ιστορικές περιόδους της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας: Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος/ναζιστική Κατοχή και δικτατορία των συνταγματαρχών. Περιλαμβάνει συνανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων, δημιουργική γραφή, θέατρο των αναγνωστών, δραματοποιήσεις, λογοτεχνικά αναλόγια, εργαστήρια με λογοτέχνες στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πτολεμαΐδας, εκδήλωση στο Μουσικό Σχολείο Πτολεμαΐδας, όπου θα παρουσιαστούν οι δουλειές των συμμετεχουσών σχολικών ομάδων, και κεντρική εκδήλωση, στην οποία οι μαθητές και οι μαθήτριες θα παρακολουθήσουν το ντοκιμαντέρ «Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης» (Ζέη), και στρογγυλό τραπέζι, στο οποίο σύγχρονες λογοτέχνιδες θα συζητήσουν για τις λογοτεχνικές συγγένειες παλαιότερων και νεότερων λογοτεχνών καθώς και για τη σχέση Λογοτεχνίας και Ιστορίας, όπως και για τους τρόπους δημιουργικής διασύνδεσής τους μέσα στο σχολείο. Οι λογοτέχνιδες, που έργα τους θα περιληφθούν στο πρόγραμμα, είναι: Άλκη Ζέη, Ζωρζ Σαρρή, Λότη Ανδρουτσοπούλου-Πέτροβιτς, Κέλυ Ματαθία-Κόβο, Αλεξάνδρα Μητσιάλη, Αγγελική Δαρλάση. Η επίσκεψη της ομάδας στην Πτολεμαΐδα προγραμματίζεται για το Σάββατο 20 Απριλίου 2024 και ενδεχομένως να συμπεριλαμβάνει διαμονή.
«Si(n)g(n)ing together». Εκπαιδευτικοί: Ζέρβα Όλγα (ΠΕ79.01), Μακαρώνα Ανατολή (ΠΕ02). Η συγκεκριμένη δράση θα υλοποιηθεί με τους μαθητές και τις μαθήτριες της Χορωδίας και του Ομίλου Μουσικής του σχολείου μας σε συνεργασία με το Ειδικό Γυμνάσιο-Λύκειο ΕΑΕ Κωφών και Βαρηκόων Θεσσαλονίκης. Αρχικά θα γίνει μια πρώτη γνωριμία των μαθητών/μαθητριών της Χορωδίας με την Ελληνική Νοηματική Γλώσσα μέσα από διάφορα παιχνίδια με συνδιδασκαλία των δύο εκπαιδευτικών του 1ου Πρότυπου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια θα γίνει η επιλογή των τραγουδιών που θα αποδοθούν στην Ελληνική και στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα. Κριτήριο επιλογής θα είναι το περιεχόμενο των στίχων και τα μηνύματά τους, προκειμένου να συνάδουν με το περιεχόμενο και τους στόχους του Φεστιβάλ που διοργανώνεται για την Αναπηρία με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα ΑμεΑ. Παράλληλα θα γίνει μετάφραση των στίχων των τραγουδιών στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα από Κωφό καθηγητή και από καθηγήτρια-διερμηνέα ΕΝΓ του Ειδικού Σχολείου, προκειμένου η μετάφραση να είναι έγκυρη και αξιόπιστη αλλά και αποδεκτή από την κοινότητα των Κωφών, που πιθανόν να παρακολουθήσει την παράσταση. Η εκμάθηση των τραγουδιών στην ΕΝΓ από τα ακούοντα παιδιά του 1ου Πρότυπου Γυμνασίου θα γίνει με την καθοδήγηση της καθηγήτριας Α. Μακαρώνα, σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς του Ειδικού Γυμνασίου-Λυκείου ΕΑΕ Κωφών & Βαρηκόων. Η ενορχήστρωση των τραγουδιών και η μουσική διδασκαλία των τραγουδιών της Χορωδίας και του Ομίλου Μουσικής θα γίνει από την καθηγήτρια μουσικής του 1ου Πρότυπου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης, Όλγα Ζέρβα. Για τον συντονισμό των παιδιών, ακουόντων και κωφών/βαρηκόων, από τα δύο σχολεία, το 1ο Πρότυπο Γυμνάσιο και το Ειδικό Γυμν-Λύκ. ΕΑΕ Κωφών & Βαρηκόων θα χρειαστεί να γίνουν κάποιες κοινές πρόβες, οι οποίες θα λάβουν χώρα στον χώρο του σχολείου μας σε μέρες και ώρες που θα συμφωνηθούν από κοινού. Το αποτέλεσμα της κοινής δουλειάς των δύο σχολείων θα παρουσιαστεί στο Διεθνές Φεστιβάλ Rodi: Η Αντανάκλαση της Αναπηρίας στην Τέχνη που διοργανώνεται στις αρχές Δεκεμβρίου από το Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
«Συμμετέχω – Συνεργάζομαι – Συναισθάνομαι – Μένω υγιής». Εκπαιδευτικοί: Τσαούση Ελισάβετ (ΠΕ11). Οι τροποποιημένες αθλητικές δραστηριότητες προσφέρουν ένα μοναδικά κατάλληλο περιβάλλον στο σχολείο για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα, την ανάπτυξη θετικής κοινωνικής αλληλεπίδρασης, τον σεβασμό και την αποδοχή της διαφορετικότητας, την εξάλειψη του αποκλεισμού και της περιθωριοποίησης, της συμπερίληψης ατόμων που μειονεκτούν λόγω φύλου, εμφάνισης, βιοτικού επιπέδου και καταγωγής. Η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, όπως είναι η επικοινωνία, η αλληλεπίδραση, η συνεργασία, η κατανόηση και αποδοχή της διαφορετικότητας των άλλων, αποτελεί σημαντικό εφόδιο για την περαιτέρω ανάπτυξη του ατόμου. Σε αυτό το πλαίσιο η γνωριμία των μαθητών με τα παραολυμπιακά αθλήματα μπορεί να συμβάλλει στην υιοθέτηση συμπεριφορών κοινωνικής αποδοχής απέναντι στα άτομα με αναπηρία. Σκοπός του παρόντος καινοτόμου προγράμματος είναι η βιωματική και θεωρητική προσέγγιση τόσο της έννοιας της διαφορετικότητας όσο και της αναπηρίας και η ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών γύρω από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι συμμαθητές/συμμαθήτριες τους με αναπηρία μέσω του αθλητισμού και της κίνησης.
Καινοτόμο Πρόγραμμα «Stay Alive» Η καινοτόμος δράση “Stay Alive” επιχειρεί να συσχετίσει το περιεχόµενο µεταξύ των γνωστικών αντικειμένων της Φυσικής Αγωγής και της Βιολογίας και προσβλέπει στην κατανόηση σε βάθος των βιολογικών προσαρµογών κατά τη φυσική δραστηριότητα, καθώς και τους παράγοντες που επηρεάζουν τις προσαρµογές αυτές και τους µηχανισµούς που τις διέπουν. Την παιδαγωγική ομάδα αποτελούν οι εκπαιδευτικοί Τσαούση Ελισαβετ (ΠΕ11) και Σταϊκίδης Χρήστος (ΠΕ02).
Καινοτόμο Πρόγραμμα «Χορεύοντας οι λέξεις του τόπου μου – Όταν ο χορός συναντά τη λογοτεχνία» Το προτεινόμενο πρόγραμμα με όχημα τον παραδοσιακό χορό, το περιεχόμενο του οποίου είναι κίνηση, μουσική και λόγος, επιχειρεί να δημιουργήσει έναν χώρο συνάντησης των παραδοσιακών χορών της Κρήτης με την Κρητική Λογοτεχνία. Την παιδαγωγική ομάδα αποτελούν οι εκπαιδευτικοί Τσαούση Ελισαβετ (ΠΕ11) και Μακαρώνα Ανατολή (ΠΕ02).
Καινοτόμο Πρόγραμμα «Ολυμπιακά Αγωνίσματα και Μαθηματικοί γρίφοι» Η καινοτόμος δράση “Ολυμπιακά Αγωνίσματα και Μαθηματικοί γρίφοι” επιχειρεί να συσχετιστεί το περιεχόµενο µεταξύ των γνωστικών αντικειμένων της Φυσικής Αγωγής και των Μαθηματικών και προσβλέπει στη γνωριμία με τα αγωνίσματα των Ολυμπιακών Αγώνων και στην επίλυση μαθηματικών προβλημάτων που σχετίζονται με αυτά. Την παιδαγωγική Ομάδα αποτελούν οι συνάδελφοι Τσαούση Ελισαβετ – Μέμτσας Δημήτριος – Μπίσκα Παναγιώτα.
Καινοτόμος δράση «Les Jeux Olympiques à Paris/Olympie – Pierre de Coubertin – Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Παρίσι/ στην Ολυμπία – Πιερ ντε Κουμπερτέν». Με αφορμή τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων 2024 στο Παρίσι, οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την πορεία προετοιμασίας στη γαλλική πρωτεύουσα. Μέσω ιστοεξερεύνησης σε συγκεκριμένες γαλλικές ιστοσελίδες θα έρθουν σε επαφή με τα Ολυμπιακά αθλήματα, θα γνωρίσουν τους αθλητικούς χώρους όπου θα φιλοξενηθούν οι αγώνες και όπου προετοιμάζονται οι κορυφαίοι Γάλλοι αθλητές. Επιπλέον θα γίνει συζήτηση για την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, τη διεξαγωγή τους στην αρχαιότητα και θα αναλυθούν οι ομοιότητες και διαφορές με τους σημερινούς Αγώνες.
Καινοτόμος δράση «Θεατρική εκφραστική Ανάγνωση στη Γαλλική Γλώσσα”. Μέσα από την ανάγνωση γαλλικών λογοτεχνικών έργων στην τάξη ανά ομάδες, με κατανόηση γραπτού και προφορικού λόγου, δραματοποίηση και αλλαγή της ιστορίας χρησιμοποιώντας τεχνικές δημιουργικής γραφής, οι μαθητές θα αναπτύξουν τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους, θα ταυτιστούν με τους ήρωες των μυθιστορημάτων και θα αποφορτιστούν με τα παιχνίδια ρόλων, θα εξελίξουν τη δεξιότητα διαχείρισης συναισθηματικών συγκρούσεων και θα αναπτύξουν την ικανότητα συνεργασίας σε ομάδα και επικοινωνίας με άλλους. Υπεύθυνη σχεδιασμού και υλοποίησης της δράσης είναι η εκπαιδευτικός Τόλη Θεοδώρα.
A Wonder-Full Life. Η διαθεματική διδασκαλία βιολογίας στην αγγλική γλώσσα θα βασιστεί στη μεθοδολογία της Ενσωματωμένης Διδασκαλίας Περιεχομένου & Γλώσσας (Content & Language Integrated Learning), σύμφωνα με την οποία οι μαθητές/μαθήτριες διδάσκονται ένα επιστημονικό πεδίο (στην προκειμένη περίπτωση τη βιολογία) σε μια ξένη γλώσσα, με απώτερο στόχο την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την απόκτηση γνώσεων και στους δύο τομείς. Υπηρετώντας τόσο τους στόχους του Αναλυτικού Προγράμματος της Βιολογίας όσο και αυτούς της Αγγλικής Γλώσσας, η παρέμβασή μας θα αξιοποιήσει και το αγγλόφωνο λογοτεχνικό έργο Wonder της R.J. Palacio ώστε, πέρα από τη γλωσσική και αισθητική καλλιέργεια, να προσεγγίσει το επιστημονικές έννοιες αλλά και το θέμα της διαφορετικότητας που αναδεικνύει η υπόθεση του βιβλίου και προκύπτει ως αποτέλεσμα γενετικής μετάλλαξης. Στο πλαίσιο του καινοτόμου αυτού προγράμματος, θα πραγματοποιηθούν 5 συνδιδασκαλίες των καθηγητών της αγγλικής γλώσσας Δέσποινας Αυγερινού ΠΕ06 και της βιολογίας Χρήστου Σταϊκίδη ΠΕ04.04.
Maθenglish Η διαθεματική διδασκαλία μαθηματικών στην αγγλική γλώσσα θα βασιστεί στη μεθοδολογία της Ενσωματωμένης Διδασκαλίας Περιεχομένου & Γλώσσας (Content & Language Integrated Learning), σύμφωνα με την οποία οι μαθητές/μαθήτριες διδάσκονται ένα επιστημονικό πεδίο (στην προκειμένη περίπτωση τα μαθηματικά) σε μια ξένη γλώσσα, με απώτερο στόχο την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την απόκτηση γνώσεων και στους δύο τομείς. Στο πλαίσιο του καινοτόμου αυτού προγράμματος, θα πραγματοποιηθούν 10 ωριαίες συνδιδασκαλίες των καθηγητών της αγγλικής γλώσσας Δέσποινας Αυγερινού ΠΕ06 και των μαθηματικών Δημητρίου Μέμτσα ΠΕ03 σε τμήμα της Α Γυμνασίου. Η διδασκαλία θα αφορά στο κεφάλαιο 3 της Γεωμετρίας του βιβλίου της Α Γυμνασίου που περιλαμβάνει τις ενότητες: Κεφ. 3ο: Τρίγωνα – Παραλληλόγραμμα – Τραπέζια 3.1 Στοιχεία τριγώνου – Είδη τριγώνων 3.2 Άθροισμα γωνιών τριγώνου – Ιδιότητες ισοσκελούς τριγώνου 3.3 Παραλληλόγραμμο – Ορθογώνιο – Ρόμβος – Τετράγωνο – Τραπέζιο – Ισοσκελές τραπέζιο 3.4 Ιδιότητες Παραλληλογράμμου – Ορθογωνίου – Ρόμβου – Τετραγώνου – Τραπεζίου – Ισοσκελούς τραπεζίου.
Δημιουργική Γραφή και Μαγικά Παραμύθια Αρχικά, θα αξιοποιηθούν λογοτεχνικά κείμενα από το εγχειρίδιο των Κειμένων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Α΄ Γυμνασίου και η ενότητα 3 από το εγχειρίδιο της Νεοελληνικής Γλώσσας της Α΄ Γυμνασίου. Έτσι οι μαθητές θα εξασκηθούν σε αφηγήσεις με φανταστικά στοιχεία διαχρονικά, στη διάκριση μύθου και παραμυθιού, στη διάκριση ρεαλιστικού (διδακτικού) και μαγικού παραμυθιού. Θα μελετήσουν κείμενα του είδους του ύφους και της τεχνοτροπίας που θα κληθούν κάθε φορά να επεξεργαστούν, να ερμηνεύσουν, να γράψουν, να εικονοποιήσουν και να δραματοποιήσουν. Στη συνέχεια, θα παρουσιαστούν τα βασικά στοιχεία του παραμυθιού (Ήρωας, αντιήρωας, τόπος χρόνος, μαγικό αντικείμενο, βοηθός). Θα δημιουργήσουν τους δικούς τους φανταστικούς ήρωες, αντιήρωες, βοηθούς, μαγικά αντικείμενα(υβριδικοί συνδυασμοί ζώων, φυτών, αντικειμένων, στοιχείων της φύσης, μαγικών αντικειμένων, τόπων) και θα τα παρουσιάσουν (κείμενο, αφήγηση, σχέδιο, κολλάζ, φωτογραφίες). Τέλος, θα δημιουργήσουν τα δικά τους μαγικά παραμύθια,τόσο στο πλαίσιο της τάξης, όσο και σε συνεργασία με το Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο Ευόσμου.
“Οι μαθητές επιχειρούν” Το πρόγραμμα αναπτύσσεται με άξονα μια ομαδική βιωματική δραστηριότητα, κατά την οποία οι μαθητές/τριες δημιουργούν το προσχέδιο μιας «μαθητικής εικονικής επιχείρησης». Σκοπός του προγράμματος είναι η ανάπτυξη βασικών γνώσεων, ικανοτήτων, δεξιοτήτων και στάσεων επιχειρηματικότητας, ώστε να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές/τριες την κοινωνική ευθύνη τους ως μελλοντικοί επαγγελματίες με σεβασμό προς το κοινό καλό και το περιβάλλον.
Η Αποκριά μας καλεί με Χορό και Μουσική Η καινοτόμος δράση “Η Αποκριά μας καλεί με Χορό και Μουσική” επιχειρεί να συσχετίσει το περιεχόµενο των γνωστικών αντικειμένων της Φυσικής Αγωγής, της Μουσικής και των Αγγλικών προσβλέποντας στην βιωματική προσέγγιση ηθών, εθίμων, τραγουδιών και χορών που συνδέονται με τον εορτασμό της Αποκριάς.
Εκτίμηση/Ανάδειξη γλωσσικών βιογραφιών-Ψηφιακές διαδρομές (Valorisation des biographies langagières. Parcours numérique – VABIOLA)
Το Vabiola είναι ένα πρόγραμμα διεθνούς συνεργασίας και ανταλλαγής γνώσεων για την αξιοποίηση και αναγνώριση της γλωσσικής και διαπολιτισμικής πορείας των μαθητών ηλικίας 6 έως 18 ετών. Στη δυναμική του ευρωπαϊκού χώρου της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, το έργο υποστηρίζεται από την Εθνική Αρχή Erasmus + της Γαλλίας με τη συμμετοχή 6 εταίρων, ένας εξ αυτών το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας & Φιλολογίας). Στόχος της δράσης είναι η υποστήριξη της γλωσσικής και πολιτισμικής ποικιλομορφίας, η καλλιέργεια δεξιοτήτων των μαθητών με στόχο την ενθάρρυνση για τη δια βίου εκμάθηση των γλωσσών, η ανάπτυξη θετικών στάσεων απέναντι στη διαφορετικότητα των γλωσσών και των πολιτισμών, ώστε οι μαθητές να αποκτήσουν κίνητρα για την οικειοποίηση περισσότερων γλωσσών και την κατανόηση ξένων πολιτισμικών στοιχείων, καθώς και η ανάπτυξη μιας γλωσσικής κουλτούρας που θα συντελέσει στην κατανόηση του πολυγλωσσικού και πολυπολιτισμικού κόσμου.